2003, werken aan de stoomketel
Om aan de stoomketel te kunnen werken moet de stoomtractor eerst verder worden gedemonteerd. Dat kost vaak meer moeite dan we dachten, veel onderdelen laten zich niet zomaar demonteren na 85 jaar !. Dit is de rechterzuiger met lei-slof en leibaan. De conische verbinding van zuigerstang en lei-slof zit onwaarschijnlijk vast. Uiteindelijk is het wel gelukt dit los te krijgen.
8 januari 2003
Dit is het cilinderblok. Er zitten weinig stootranden in de cilinders, dat doet vermoeden dat deze stoomtractor veel op de weg heeft gereden, want de tandwielen en lagers zijn wel flink versleten.
Er blijft niet veel over. Pas nu kunnen we zien hoe klein de stoomketel eigenlijk is !
22 januari 2003
Het cilinderblok dat op de stoomketel is bevestigd met 22 bouten met conische kop is eraf. Ook bij deze operatie speelde de hef-arm die we onlangs van Pijpers Bronbemaling kregen een belangrijke rol.
Maart 2003
Onze eerste zorg is nu de stoomketel. Daarvoor moet ook de voortrein er onderuit. Wegslijpen van de koppen van de klinknagels en uitboren van de bevestigingsbouten. was de enige manier om het los te krijgen.
9 april 2003
De voortrein is er onderuit ! Hoewel er maar 8 bouten losgemaakt behoefde te worden zijn we toch 3 avonden bezig geweest. De vooras is geveerd en verder nog in goede conditie.
De rookkast is er af en de vlampijpen zijn eruit gehaald. U kijkt door de ketel heen en kunt ook nog de gaten in de voorkant van de vuurkist zien. Er zijn 18 vlampijpen in deze ketel. De vier gaten links en rechts in de vaste rookkast zijn de plaatsen waar de oververhitters hebben gezeten.
Een blik vanuit het mangat op de vuurkist. Heel duidelijk zijn de hemelbouten te zien en de twee trekstangen die de achterzijde van de buitenkist verbinden met de ketel. Aan de rechterkant, nog net zichtbaar, zijn de steunbouten te zien die de buiten- en binnenkist met elkaar verbinden. In een stoomketel mag er nooit een vlak gedeelte zijn van meer dan 100 x 100mm, vandaar de vele steunen en bouten.
30 april 2003
Op deze dag hebben we de stoomketel op de kop gelegd, zodat we overal goed bij kunnen om metingen te doen. Een hele klus, rustig nadenken en niet overhaasten was het motto. Door de ketel op een aantal balken te leggen, juist voor de vuurkist, was het relatief eenvoudig de ketel om te rollen zonder ook maar iets te beschadigen.
Zomer 2003
Het werk ligt nu even steil, we gaan regelmatig op pad met onze locomobiel. U ziet hier de locombiel en de stenenbreker weer geladen na een succesvol optreden in Almere. Na 1 september gaan we verder met de restauratie.
Het is goed toeven op een showmans engine !
(Almere stoomfestival 2003)
Dit is een opengewerkte stoomketel van het locomotief type, Er zijn veel verschillend type stoomketels, maar voor mobiele stoommachines wordt dit type ketel gebruikt, omdat de ketel ook het frame vormt waarop de stoommachine, de krukas en de diverse assen voor de aandrijving op worden gemonteerd. Duidelijk te zien is de vuurkist en de vlampijpen (rood in deze afbeelding) waarover het in de nu volgende pagina’s veelvuldig zal gaan.
Herfst 2003
De vuurkist, ook wel binnenkist genoemd. Helaas is er in Letland niet goed met de stoomketel omgegaan. Tussen de binnen- en de buitenkist (5,5 cm ruimte) gaan ketelsteen en andere ongerechtigheden zich op den duur ophopen. Dat moet regelmatig worden schoongespoeld en als je dat niet doet dan gaat het na verloop van tijd mis. De platen van de vuurkist worden op die plaatsen te heet en gaan vervormen. Dat was bij ons het geval. Jammer, de dikte van de platen was overal nog 11 mm en de voorste plaat, waar de vlampijpen in komen nog 16 mm. We gaan de vuurkist vervangen, eveneens door een geklonken exemplaar. Dat betekend zeker 2 a 3 jaar extra werk, maar wat een uitdaging ! We gaan zoveel mogelijk zelf doen, maar de nieuwe vuurkist zal in Engeland worden gemaakt. Er zijn bijna 200 klinknagels en steunbouten die allemaal uitgeboord moeten worden, evenals de 15 hemelbouten. En dan nog 22 klinknagels om de vuurdeur heen. Als de nieuwe vuurkist klaar is moeten alle steunbouten en klinknagels er weer nieuw in. Alles moet ook weer volledig stoom en water dicht zijn bij een afpersdruk van 18 Bar. We gaan het doen !!!!
Plan van aanpak voor de ontmanteling van de vuurkist
De verbinding tussen de buiten en binnenkist wordt aan de onderkant gevormd door de bodemring. De platen van buiten en binnenkist zijn verbonden door klinknagels die door de bodemring heen lopen. Op iedere hoek zitten ook nog 2 schroefnagels. Deze lopen niet door, maar zijn met schroefdraad bevestigd in de bodemring. De koppen van de nagels worden aan de buitenzijde weggeslepen. Hierna wordt er een gat van 5mm doorgeboord. Dit gat wordt vervolgens vergroot met een boring van 16mm, maar niet geheel door, 10mm voor het einde wordt gestopt met boren. Met een speciaal gemaakte doorslag wordt de nagel er uit geslagen. Met deze werkwijze wordt de nagel eruit getrokken i.p.v. eruit geduwd, zodat opstuiken wordt voorkomen. Mocht dat koud niet lukken dan zal met de snijbrander de nagel worden verhit, waarna we de nagel snel afkoelen. Dat zal genoeg krimp geven om de nagel er uit te slaan.
Van de 22 nagels van de vuurdeur moeten de koppen in de kist worden weggeslepen, want aan de voorzijde zijn ze glad verzonken. Voor de rest dezelfde procedure.
De steunbouten kunnen alleen worden verwijderd door ze met een snijbrander door te snijden. Om dat te kunnen doen zullen er gaten in de binnenkist worden gesneden, steeds een luikje tussen vier steunbouten. Het gat moet juist groot genoeg zijn om vervolgens vier steunbout vlak achter de plaat door te snijden en dat herhaald zich 25 keer. De hemel-bouten zullen ook op die manier moeten worden doorgesneden. In principe is de kist nu los en kan met enige moeite uit de binnenkist worden geschoven. In de buitenkist zitten dan nog steeds de 102 doorgesneden steunbouten. De koppen aan de buitenkant worden verwijderd, waarna een gat van 5mm wordt geboord. Na de steunbouten met een snijbrander te hebben verhit, kunnen deze met een stevige sokkentang worden losgedraaid. Dezelfde procedure gaat ook op voor de 15 hemelbouten.
.Herfst 2003
De koppen van de steunbouten worden verwijderd met behulp van een magneetboor. We gebruiken een kernboor van 17mm, de schacht van de steunbout is 19mm. Er wordt met frezen gestopt juist voordat de ketelwand zou worden geraakt. Met een beitel kan de kop nu zonder veel moeite worden afgeslagen. Deze methode gaat sneller dan wegslijpen met een dwarsslijper en er ontstaan geen beschadigingen aan de ketelwand.
.Herfst 2003
.Er is al een mooi rijtje klinknagels uitgeboord. De nagels zijn 20mm in doorsnede en 80mm lang. Eerst wordt een gat van 5mm door en door geboord, gevolgd door een 10mmm boor. Dan verder met een 16mm boor, maar niet door boren, we stoppen 10mm voor die tijd. Heet stoken en snel afkoelen met water. Met een speciaal gemaakte uitdrijver van 14,5mm slaan we de kliknagel eruit. Omdat de 16mm niet helemaal is doorgeboord, wordt er kracht gezet vlak voor de kop en de nagel wordt eruit getrokken in plaats van geduwd. Op deze foto zijn ook nog net de luikjes te zien die met de snijbrander in de vuurkist zijn gesneden. zodat de steunbouten tussen de vuurkist en de buitenkist doorgesneden konden worden. Alle 102 steunbouten zijn inmiddels doorgesneden.
26 november 2003
.De laatste rij klinknagels wordt uitgeboord. Deze magneetboor is fors en weegt meer dan 25Kg. Toch is het goed te doen om horizontaal te boren, maar voor het verplaatsen gebruiken we de hef-arm. Tijdens het boren hangt de strop los, maar mocht het fout gaan, dan blijft de boor in ieder geval in de strop hangen. We gebruiken een 18mm boor. Geen snijolie gebruiken, dat geeft later lekkage. Het gaat ook goed met een afwasmiddel.
Ga verder met 2004, of kies uit het menu een ander jaar